Op eigenschap zoeken
Uit Tijdbalk Amersfoort
Deze pagina biedt een eenvoudige bladerinteractie voor het vinden van entiteiten met een eigenschap met een bepaalde waarde. Andere beschikbare zoekinteracties zijn de zoekpagina voor pagina-eigenschappen en de zoekopdrachtbouwer.
Lijst van resultaten
- Geen geschreven bronnen bekend voor 777 +
- Archeologie +
- Monumentenzorg en bouwkunde in brede zin +
- Amersfoort en literatuur, en cultuurhistorische documentatie +
- Amersfoort en schilders +
- Leger des Heils betrekt nieuw onderkomen in De Amerberg, centrum voor jeugdhulpverlening, Anna Paulownalaan. +
- Nederlandse volkstellingen 1795-1971; historie Nederlandse bevolking 1899-heden; bevolking Nederland; migratie; demografie van Amersfoort;grenswijzigingen van Amersfoort e.o. +
- Agrarische, rurale samenleving; voor 777 geen geschreven bronnen bekend over Amersfoort; aantal bewoners in de streek van Amersfoort in de 8e eeuw (en daarvoor) is onbekend +
- Archeologisch belangrijke plaatsen +
- Geschiedenis Nederland vanaf 2000 +
- Geschiedenis wereld vanaf 2000 +
- Oorkonde: Karel de Grote schenkt goederen in gouw Flehite/Flethite aan Bisschopskerk Utrecht +
- In oorkonde villa Lisudina (Leusden) en Hemus (Eem) genoemd +
- "discussie" over uitleg oorkonde 777 +
- Regeerperiode Karel de Grote; "Nederland" wordt verdeeld in gouwen (pagi) +
- Agrarische, rurale samenleving; aantal bewoners in de streek van Amersfoort in de 9e eeuw is onbekend +
- Omstreeks die tijd naam Flehite/Flethite als gouw bekend (oostelijk deel huidige provincie Utrecht) +
- Invallen door de Noormannen/Vikingen in het Frankische Rijk +
- Verdrag van Verdun; het Frankische Rijk valt uiteen; "Nederland" bij het Middenrijk onder Lotharius I +
- Agrarische, rurale samenleving; aantal bewoners in de streek van Amersfoort in de 10e eeuw is onbekend +
- Lotharingen, inclusief "Nederland", bij het Duitse Rijk gevoegd (door de Duitse Koning Hendrik I, bijgenaamd de Vogelaar) +
- Macht wordt uitgeoefend door territoriale (erfelijke) leenmannen van de Duitse Keizer +
- Klooster Hohorst op de Heiligenberg gesticht door Bisschop Ansfried +
- Agrarische, rurale samenleving; aantal bewoners in de streek van Amersfoort in de 11e eeuw is onbekend +
- Akte van schenking van het graafschap Drenthe door keizer Hendrik II aan de bisschop van Utrecht +
- Vroegste vermelding naam Amersfoort +
- Hohorst naar Utrecht verplaatst door Bisschop Bernold (Bernulfus); aldaar Paulusabdij; Heiligenberg bleef als proosdij +
- Boerderijen bekend uit archeologisch onderzoek ter plaatse van laatmiddeleeuwse stad +
- Prestedelijke ontwikkeling rond het (de) bisschoppelijke hof(stede); aantal bewoners in de streek van Amersfoort in de 12e eeuw is onbekend +
- Concordaat van Worms beperkt macht van Keizer bij Bisschopsbenoeming +
- Uit oorkonde blijkt dat voor bewoners van Amersfoort en Hoevelaken, hun parochiekerk in Oud-Leusden stond +
- Ontginningen te Hoevelaken; in 1333 komt Hoevelaken bij Gelre +
- Bisschop van Utrecht sticht een van zijn hoven op plaats Sint Joriskerk +
- In 12e eeuw gracht gegraven aan de zuidzijde Sint Joriskerk +
- Bisschoppelijke Hof (Curtis) voor het eerst genoemd +
- Stedelijke ontwikkeling; in 1259 stadsrecht, met bijkomende privileges; ca. 1000 inwoners aan het einde van de 13e eeuw (schatting) +
- Bouw van toren Sint Joriskerk vermoedelijk begonnen +
- Korte- en Langegracht als verdediging gegraven +
- In oorkonde: curtis episcopalis (bisschoppelijk hof); hof voortgekomen uit schoutambt (bekend sinds 1132) +
- Ontwatering en ophoging i.v.m. bewoonbaarheid +
- Jan van Lockhorst krijgt kasteel Coelhorst in leen van zijn neef Adam van Lockhorst +
- Ridderhofstad Lockhorst bij Leusden voor het eerst genoemd +
- Sint Olofsdag: Bisschop van Utrecht, Hendrik van Vianden, verleent stadsrechten; Amersfoort vanaf die dag een stad +
- Bisdom (Diocees) Utrecht viel onder Aartsbisdom Keulen; Keulen in 1114 stadsrechten +
- Wouter van Amersfoort wordt beleend met huis "Emiclaer" +
- Oudste oorkonde waarin gesproken van stadszegel (zonder aanhangend zegel); exemplaar van 1333 met zegel +
- In oorkonde is de Sint Joriskerk al een parochiekerk als afscheiding van parochiekerk in (Oud) Leusden +
- De Geldersen overmeesteren Amersfoort +
- Otto II van Gelre (neef van Bisschop Jan van Nassau van Utrecht) bedreigde de stad +
- De Geldersen steken Amersfoort in brand +
- Amersfoort aangevallen door de Hollanders en de Utrechtse Bisschoppen +
- Bisschop (elect) Jan van Nassau bezet Amersfoort vanuit Deventer +
- Start bouw eerste stadsmuur +
- Eerste stadsmuur gereed, 1550 meter; oppervlakte stad 21 hectare +
- Economische groei en bloei; ca. 2000 inwoners aan het einde van de 14e eeuw (schatting) +
- Graven Spui en Nieuwe Eem; Weverssingel was natuurlijke waterloop; (deel) Zuidsingel en Westsingel gegraven +
- Stenen stadsmuren eerst in deze eeuw gebruikelijk; voordien aarden wal met haag en/of palissaden +
- Bunschoten en Eembrugge beloven bij verdrag Amersfoort niet aan te vallen +
- Omgeving Appelmarkt, Groenmarkt en Papenhofstede aan pastoorsgoederen toegevoegd +
- Bouw van de Utrechtse Domtoren +
- Oudste vermelding van Amersfoorts bier +
- Voor deze datum moet Spui zijn gegraven (archiefstuk spreekt over Oude en Nieuwe Eem) +
- Oudste oorkonde, met aanhangend zegel, waarin gesproken van stadszegel; exemplaar van 1265, zonder zegel +
- Elias van Woudenberg verkoopt Hoevelaken aan de Graaf van Gelre +
- Bisschop Jan van Diest verbond een Kapittel aan Sint Joriskerk; status wordt Kapittelkerk (10 Kanunniken) +
- In oorkonde wordt wijding Sint Joriskerk aan Sint Nicolaas voor het eerst genoemd +
- Kapel van Isselt gebouwd +
- Grote stadsbrand in nacht Witte Donderdag op Goede Vrijdag (13 op 14 april); "hostiewonder" +
- Oudste vermelding naam Langestraat +
- Oudste vermelding landgoederen Den Treek en De Boom in Leusden +
- Bewind landsheer/Bisschop Jan van Arkel gekenmerkt door rust in Nedersticht +
- Stichting van het kasteel Ter Eem +
- Stad ontvangt landgoed Randenbroek in leen van Bisschop Jan van Arkel +
- Pest in de streek van Amersfoort +
- Oudste vermelding Nieuwstraat +
- Oudste vermelding Breulstraat (Broyel is laaggelegen moerassig land); loopt van Vismarkt tot Varkensmarkt +
- Albrecht van Beieren, acht dagen beleg voor de stad, waarna ingenomen +
- Gelderse Successieoorlog; leiding o.a. Arnoud van Hoorn van 1371-1378 +
- Oorlog Nedersticht met Holland +
- Oudste vermelding Onze Lievevrouwestraat, later Krankeledenstraat +
- Havickerpoort, later Bloemendalse Binnenpoort, voor eerst genoemd +
- Hollandse gulden van Graaf Willem V in omloop +
- Start aanleg nieuwe (tweede) stadsmuur +
- Verschillende kloostergemeenschappen vestigen zich buiten de stad +
- Oudste vermelding naam Teut (Tote, Tuyt of Teutstraat); straat loopt als "puntzak" uit naar Bloemendalsestraat +
- Onenigheid met Holland over bier-invoerrechten +
- Trijsgenspoort (Sint Andriespoort) voltooid +
- Eerste vermelding Rodetorenpoort +
- Kapel voor wereldlijke personen aanwezig op de plaats van het latere Sint Jansklooster (thans Beestenmarkt) +
- Oudste vermelding straatnaam Spui +
- Oudste vermelding van de Latijnse school +
- Haven Grote en Kleine Koppel i.p.v. Havik; na graven Spui, bouw Koppelpoort en Sint Aegtenklooster +
- Stichting Onze Lieve Vrouwekapel (ook bekend als Sint Joostenkapel) door de Lieve-Vrouwebroederschap +
- Start werk Sint Pietersgasthuis, net buiten de muren aan het Spui +
- Oudste vermelding naam Havik +
- Sint Pietersgasthuis genoemd in archiefstuk ("het nieuwe gasthuis") +
- Bouw Koppelpoort (ook wel Spoeypoort=spuipoort genoemd) +
- Oudste vermelding van kasteel Geerestein in Woudenberg +
- Oudste vermelding naam Amersfoortse Berg als Bergh +
- Een charter/akte met op de achterzijde de vermelding van de locatie van een stadhuis +
- Bestaan Sint Aegtenklooster bekend; afsplitsing van Sint Agnietenconvent aan de Herenstraat +
- De Haven wordt naar een kade langs de Eem buiten de ommuring verplaatst +
- Naam van kasteel Grimmestein aan de oostoever van de Eem tegenover Baarn bekend +
- Monnikendam gebouwd +
- Huis Lichtenberg in Woudenberg bekend +
- Onze Lieve Vrouwekapel voor het eerst genoemd +
- Oudste vermelding Moyestraat +
- Bouw Sint Aegtenkapel; dubbelkapel (in 1463); leken beneden, kloosterlingen boven bij gelijktijdige bijwoning dienst +
- Baarn sluit verdrag van onderlinge hulp +
- Inwijding Sint Aegtenkapel +
- Geldersen belegeren de stad +
- Oudste vermelding Langegracht +
- Tinnenburg voor het eerst genoemd (thans Muurhuizen nr. 25) +
- Oudste vermelding Vijver en Twystraat, een verdwenen straat tussen Vijver en Havik (of Achter Oude Raadhuis) +
- Stad belegerd door de Geldersen +
- Oudste vermelding van de Stoofstraat +
- Hertog Reinout van Gelre belegert de stad, Bisschop Frederik III van Blankenheim ontzet de stad +
- De Amersfoorters, samen met de Utrechters, branden het dorp Ede plat +
- Zusterklooster van Sint Barbara gesticht aan de Herenstraat +
- Oudste vermelding Hellestraat +
- Amersfoort aan de Geldersen overgeleverd door Bisschop Zweder van Kuilenburg +
- Eerste vermelding (in stadsrekening) van Koppelpoort +
- Oudst overgeleverde stadsrekening (van de Cameraar) +
- Heerschappij van de Bourgondiërs +
- Plompetoren ingericht als gevangenis, daarom ook Dieventoren genoemd +
- Oudste vermelding van Goetschalckstraat, later Valkestraat +
- Baarn helpt met voltooiing bouw van de tweede muur, lengte 70 m; daardoor recht op toegang tot stad bij nood +
- Geertgen Arents, uit Nijkerk/Duist, gooit Mariabeeldje in de gracht bij de Kamperbuitenpoort +
- Griet Albert Ghisen vindt, na een droom, een Mariabeeldje onder het ijs van de gracht +
- Vondst Mariabeeldje aanleiding vergroting Onze Lieve Vrouwekapel en bouw van de Onze Lieve Vrouwetoren +
- Kapel in de Kamp (later Beestenmarkt) voor seculieren, uitgebouwd tot klooster door de broeders van Sint Jan +
- Gemeentelijke verordening vuilnis naar midden van de Hof te vegen, waar een paal stond als markering +
- Eerste vermelding van De Pothbroeders +
- Besluit stadsbestuur tot hier en daar aanbrengen bestrating +
- Bouw nieuwe (tweede) stadsmuur voltooid, 2850 meter; oppervlakte stad 68 hectare +
- Utrechtsestraat van buiten door vijand in brand geschoten en afgebrand +
- Opvolgingsstrijd Bisschoppen, Amersfoort koos voor David van Bourgondië en niet voor Gijsbert van Brederode +
- "die van Utrecht" belegeren de stad (n.a.l.v. conflict over opvolging Bisschop Rudolf van Diepholt) +
- Stad betrok 700.000 bakstenen uit Kampen voor bouw stadsmuren en torens +
- Bekend dat waker op toren Sint Joriskerk wacht hield; Dolleklok uit 1489 was storm- en alarmklok +
- Ambt Torenwachter voor het eerst in stadsrekeningen vermeld +
- Oudste vermelding straatnaam Hof +
- Opvallend veel moorden in de stad; maatregel: "messenmaat" +
- Franciscaner Minderbroeders krijgen beschikking over stuk grond aan Westsingel +
- De naam Eem kwam ook voor in het zuiden van de Gelderse Vallei +
- De natuurlijke waterloop "De Kromme Eem" is vanaf 1473 vergraven tot de Bisschop Davidsgrift +
- Overstroming in Amersfoort (1702) +
- Franciscaner Minderbroeders bouwen kapel voor Observantenklooster +
- Celzusteren vestigen zich, uit Amsterdam, op plaats van Mariënhof tot 1547 +
- Onze Lieve Vrouwetoren ongeveer deze tijd gereed; aanvang bouw in 1457 +
- Inwoners Baarn vinden toevlucht in Amersfoort na kerstbrand in Baarn +
- Bisschop David van Bourgondië verdreven uit Utrecht, gevangen in gedeelte van Fransicanenklooster, latere Doelen +
- Uitvaardiging van de Ordonnantie op de Admiraliteit door Maximiliaan van Habsburg/Oostenrijk +
- Belegering door Wittenhorst, generaal van Maximiliaan van Oostenrijk, afgeslagen +
- Naam 't Sluisje vermeld, als nog niet overkluisde doorgang tussen Weverssingel en Havik (thans Muurhuizen nr. 199) +
- Stadsbrand; Sint Aegtenkapel bleef door inspanningen van de kloosterlingen gespaard +
- Economische stilstand; ca. 5000 inwoners in de 16e eeuw (schatting) +
- Regeerperiode van Karel V (1500-1558) +
- Sint Rochuskapel gesticht +
- Besluit stadsregering om de strook (nieuwe) grond van de gedempte binnenste van de twee grachten, te verkopen +
- Rodetorenpoort verkocht aan particulieren +
- Het Sticht erkent Karel V als landsheer +
- Papenhofstede door stadsbrand verwoest; groot deel stad verwoest +
- Karel V voert de Karolus-gulden in +
- Karel V verstevigt centraal gezag en dwingt Bisschop Hendrik II van Beieren tot alleen geestelijke zaken +
- Margaretha van Oostenrijk landvoogdes +
- De Geldersen leggen het klooster "Vredendael" bij Amersfoort in de as +
- Broeders moeten het Sint Jansklooster verlaten op verdenking van ketterij +
- Bestrijding van de Lutherij in Amersfoort +
- Mandaatshuisje ongeveer in 1530 gebouwd, verblijfplaats Kapittelheren Sint Joriskerk +
- Overstroming in Amersfoort (Allerzielenstorm) +
- Sint Joriskerk heeft huidige vorm van Hallenkerk gekregen +
- Mislukte aanslag op de stad door de Hertog van Gelre (Karel van Egmond) +
- Stadhuisactiviteiten geconcentreerd op de Hof (betreft nieuwbouw van de zetel van de schepenbank, het gerecht) +
- Landvoogdes Maria van Hongarije bezoekt Amersfoort +
- Maarten van Rossum in de stad (tot 1543 streed hij voor Gelre, daarna aan de zijde van Karel V) +
- Spaans Gelre na 1543 +
- Karel V ontneemt de stad een aantal voorrechten i.v.m. gemak waarmee Maarten van Rossum binnen viel +
- Overdracht opstallen en grond door Celzusteren aan kloosterlingen van "Mariënhof" uit de Birkt bij Soest +
- Celzusteren betrekken deel van de Armen de Poth (vandaar aldaar de naam Celzusteren kamer) +
- Johan van Oldenbarnevelt geboren (omgeving van de Kortegracht?) +
- Filips (later II) bezoekt, als kroonprins, Amersfoort; Filips volgt in 1555 Karel V op +
- Stichting huis voor arme weeskinderen aan de Cingel (Singel/het huidige 't Zand) +
- Gilbert van Schoonbeke krijgt octrooi van Karel V voor graven van kanaal van Amersfoort naar de Emmikhuizerberg +
- Eem (uit)gegraven van Koppelpoort tot de Melm; voordien overlading van vracht op/van kleine schepen bij de Melm +
- Staking van wevers en vollers +
- Met de bul "Super Universas" voorzag paus Paulus IV in een nieuwe bisschoppelijke indeling van de Nederlanden +
- Sint Elisabeth Gasthuis / Ziekenhuis gesticht; in 1577 door de stad erkend +
- Aanaarden binnenzijde van de stadsmuren +
- Oudste bekende transportakte waarin de bewoners van het `Secretarishuisje` worden genoemd +
- Verkoop van het `Secretarishuisje` aan de Stichting Centrale Woningzorg (SCW) +
- Sluiting museum Jacobs van den Hof aan de Zuidsingel 14 +
- Stadsplattegrond gemaakt door Jacob van Deventer (i.o.v. Filips II) +
- Overstroming in Amersfoort (Allerheiligenvloed) +
- Dubbele sluizen in Spui gebouwd (schutten van boten mogelijk geworden) +
- Geuzen bezetten tijdelijk de stad, plundering kerken en beeldenstorm; daarna stad katholiek en aanvaarding Filips II +
- Stichting gasthuis in de Langestraat uit nalatenschap van Wouter, Heer van Blokland en zijn vrouw Johanna Piek +
- "Bollenburgh" door de stad aangekocht, wordt Stads lint- en spinhuis, opgeheven in 1642; thans Muurhuizen nr. 19 +
- Unie van Utrecht, een verbond van de voornaamste noordelijke gewesten in de strijd tegen Filips II +
- Reformatie in Amersfoort (Alteratie/wetsverzetting) +
- Einde Sint Jansconvent +
- Vanaf 1579 Sint Aegtenkapel in gebruik bij gemeente (opslagplaats, pakhuis en tabaksdepot) +
- Stad neemt Observantenklooster over; deel oefenplaats schutterij (Doelen) rest o.a. stadsgeneesheer en glasblazerij +
- Sint Joriskerk komt aan de gereformeerden; College van Regenten beheert namens de stad gebouw en financiën +
- Openbare uitoefening van de mis door Rooms Katholieken werd verboden +
- "Plakkaat van Verlatinge", afzwering van Filips II door de Staten Generaal der opstandige Nederlandse gewesten +
- Gregoriaanse tijdrekening wordt ingevoerd; voor die tijd gold (in "Europa") de Juliaanse tijdrekening +
- Vergraven van singel van de dubbele gracht en start aanleg van drie grote en zeven kleine bastions +
- Aanpassing vesting door Adriaen van Alckmaer +
- Wateroverlast door breuk in de Grebbedijk +
- Regionale handelsverkeersfunctie; bloei tabaksnijverheid; verval stadsmuur (diverse poortjes gemaakt om landerijen snel te bereiken); ca. 7000 inwoners in de 17e eeuw (schatting) +
- Geschiedenis Nederland ("Gouden Eeuw") +
- Stad werd voorzien van enkele bastions (restanten: Achter Davidshof en joodse begraafplaats Bloemendalsestraat) +
- Laatste begraving bij Sint Joriskerk (latere Groenmarkt) +
- Boterbeurs/Boterwaag/Boterhal/Koopmansbeurs bij Sint Joriskerk gebouwd +
- Burgerweeshuis verhuist van de Cingel (Singel/het huidige 't Zand) naar Mariënhof +
- Door het Brouwersgilde een gebrandschilderd raam aan de Sint Joriskerk aangeboden +
- Tabaksverwerking en tabakshandel begonnen in Amersfoort +
- Poortje aangebracht tussen Kleine Spui en Kleine Koppel (jaagpad naar de Melm) +
- Jacob van Campen erft Randenbroek van zijn in 1625 overleden moeder +
- Amersfoort door keizerlijke troepen belegerd en ingenomen door Graaf Montecuccoli; stad weer enkele dagen rooms +
- Schilder/bouwmeester Jacob van Campen woont in Randenbroek +
- Ontstaan 't Zand; deel Singel (Varkenssingel of Sint Aegtensingel, gegraven bij bouw eerste muur), gedempt +
- Notenbomen geplant aan 't Zand +
- 50 tabakstelers rond Amersfoort, in 1670, 120 en in 1680, 200 +
- Prins Frederik Hendrik krijgt onderdak in de Doelen (ook reeds in 1630 onderdak aldaar gehad) +
- Marten Codde begint lakenfabriek in Sint Agathaklooster +
- Extreem hoge waterstand in de stad +
- Overstroming, brug voor de Grote Koppel werd weggeslagen +
- Bouw Sint Agatha- of Pispoortje (aan het einde van de Sint Agathastraat) +
- Verbod op het bouwen van houten voorgevels aan huizen +
- Bouw Heren- of Schoolpoortje (tussen Monnikendam en Andriespoort) +
- Bouw volmolen bij Koppelpoort (in 1391 is reeds watermolen op deze plaats vermeld) +
- Nederzetting "Amersfoort" gesticht op Long Island door emigranten ("New York" / Noord Amerika) +
- Sluiting van het Sint Janskerkhof +
- Laatste stuk kerkhof van de Sint Joriskerk (huidige Groenmarkt) buiten gebruik gesteld +
- Vrede van Münster, einde aan De Opstand / Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) +
- Rembrandt tekent Westsingel, op weg met zijn vrouw/partner Hendrikje Stoffels naar Bredevoort +
- Aanleg van de weg van de Utrechtsepoort naar Utrecht via Huis ter Heide ("Wegh der Weegen") +
- Bliksem in Onze Lieve Vrouwetoren +
- Overstroming door breuk in Grebbedijk en hoog zeewater +
- Gedeelte voormalig Sint Jansconvent (bekend als Sint Janskerkhof) werd Beestenmarkt +
- VOC-schip "Amersfoort" vertrekt op 10/06/1655 van Vlieland naar Batavia +
- Vishal geplaatst op brug over de gracht bij kruising met Langestraat +
- Jacob van Campen op Randenbroek overleden; 22/9 begraven in Sint Joriskerk onder muur-gedenkteken +
- Het gedicht "De Nachtegael van Amisfort", zou door Vondel zijn geschreven op Randenbroek +
- Bouw van de Koningspoort aan het einde van de Coninckstraat, toegang tot hooibergen voor de boeren +
- Burgemeester van Amersfoort fungeert als deken van het Kapittel van Sint Joriskerk (tot heden) +
- De eerste Hemony-klokken van het carillon van de OLV-toren gegoten +
- Initiatief van Jonker Everard Meijster: Amersfoorters trekken kei van de Berg de stad in +
- Joseph Pereira en Emanuel de Tor Alto krijgen als joden, het burgerrecht van Amersfoort +
- Vernieuwing sluizen, kaden en grondwerk aan het Spui +
- Laatste pestlijders worden verpleegd in het Pesthuis +
- De Sefardische joden kopen stukje grond aan de Bloemendalse Buitenpoort om hun doden te begraven +
- Franse bezetting; tijdelijk weer RK-eredienst in Sint Joriskerk. +
- Twee jaar een Pensionaris, Ploos van Amstel, in stadsbestuur +
- De Kei wordt begraven onder de Varkensmarkt; de Kei was al genoemd in een staatsstuk (1545) van Karel V +
- Opheffing Edict van Nantes (1598) door Lodewijk XIV, half miljoen Hugenoten verlaten Frankrijk +
- Heilige Geestkapel van stad aan Lutherse Gemeenschap +
- Begraven in de Lutherse kerk is toegestaan +
- Stadsherberg op de Beestenmarkt gebouwd +
- Economische teruggang; ca. 8100-8600 inwoners in de 18e eeuw (schatting) +
- Aanleg Israëlitische/joodse begraafplaats op bastion Bloemendalsepoort +
- Onrust onder de burgerij (Plooierijen) +
- Mr. Diederik Schagen, secretaris van de stad +
- Tsaar Peter de Grote krijgt onderdak in de Doelen +
- Tijdens zgn. "speculatieroes" in Nederland plan om door verbreding Eem, van Utrecht havenstad te maken +
- De Klockman aangebracht in de Sint Joriskerk +
- "Oud-Katholiek" Seminarie gesticht +
- Synagoge ingewijd; gebouwd in 1726 +
- Drie Nederlanders stichten een (flessen)glasblazerij te Isselt +
- Naast de Synagoge (zuidzijde) is een mikwe (ritueel bad) gebouwd, in dienst tot 1943 +
- Er werd begraven in de Sint Janskerk(klooster) tot 1735, het kerkhof was gesloten in 1648 +
- Afbraak kapel Sint Jansklooster m.u.v. het koor-gedeelte +
- Aanleg van de Grebbelinie +
- Mandaatshuisje al bekend als "Onder de Lindeboom" +
- Laatste houten huis (Kamp nr. 9, met gevelsteen "De Gekroonde El", 1758) wordt afgebroken +
- Koningin Karoline Mathilde van Denemarken verblijft in de Doelen +
- Legaat maakt aanschaf orgel van Bätz in Lutherse kerk mogelijk +
- Stenen galg op de Galgenberg wordt door houten vervangen +
- Het `Secretarishuisje` wordt gekocht door de gemeente Amersfoort +
- Lakenfabriek Beaune aan de Zuidsingel +
- Benjamin Cohen geeft opdracht tot bouw huis met de paarse ruitjes (thans Zuidsingel nr. 38) +
- Abraham Cohen laat huis aan de Westsingel bouwen (thans nr. 43) +
- Elleboogkerk, officieel Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming, ter plaatse van een schuilkerk (statie) gebouwd +
- Oprichting landelijke Maatschappij tot Nut van het Algemeen (Christelijke grondslag, joden mochten geen lid zijn) +
- Staatse militairen rukken de stad binnen om te voorkomen dat de burgers te zeer hun privileges zouden verdedigen +
- Amersfoort tijdelijk zetel Prinsgezinde deel Utrechtse Statenvergadering +
- Benjamin Cohen stelt zijn huis met de paarse ruitjes ter beschikking van stadhouder Willem V +
- Reeks ontploffingen verwoest Onze Lieve Vrouwekerk (kruitopslag), 17 doden +
- Patriottische omwenteling, stadsbestuur heet enige tijd Municipaliteit +
- De Franse tijd: Bataafse Republiek 1795-1806, Koninkrijk Holland 1806-1810; Franse bezetting 1806-1813 +
- Alle kerken voor de wet gelijk gesteld, scheiding Kerk en Staat +
- Grondwet/Staatsregeling van de Bataafse Republiek +
- Adellijke titels en voorrechten worden afgeschaft; adellijke titels in 1813 weer ingevoerd +
- (verdedigings)"Werk aan de Glashut" (de Schans) gebouwd, als onderdeel van de Grebbelinie +
- Gemiddelde aantal joodse inwoners: 468 (3,4% van de bevolking van gemiddeld 13.800 inwoners) +
- Besluit tot aanleg bliksembeveiliging op Onze Lieve Vrouwetoren; toren na Franse tijd in bezit van de stad +
- Opname Bloklandsgasthuis (uit 1573) in Sint Pietersgasthuis +
- Artillerie- en Genieschool in de Doelen gevestigd +
- Koninkrijk Holland ("vazalstaat" van Frankrijk), onder Lodewijk Napoleon, tot zijn aftreden in 1810 +
- Opheffing van de gilden bij Koninklijk Besluit, bezittingen vervielen aan de stadsbesturen +
- Houten galg op de Galgenberg verwijderd +
- Nederland ingelijfd bij Keizerrijk Frankrijk (bij decreet van Rambouillet, 9/7/1810) +
- Tijdens Franse bezetting (1806-1813) verbod afgekondigd tot begraven in kerken, in 1813 verbod ingetrokken +
- Installatie van Rechtbank van eerste Aanleg in Amersfoort +
- Decreet van naamsaanneming +
- Regeerperiode Koning Willem I +
- Grondwet van de Vereenigde Nederlanden +
- Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) tot stand gekomen +
- Randenbroek verbouwd +
- Grondwet voor het Koningrijk der Nederlanden 1917 +
- Koning Willem I stelt Algemeen Reglement voor de Nederlandse Hervormde Kerk op +
- Afbraak en nieuwbouw Sint Franciscus Xaveriuskerk op 't Zand (Bätz-orgel als in Lutherse Kerk) +
- Invoering metriek stelsel (in Frankrijk in 1801); bij Muntwet wordt de gulden verdeeld in 100 centen +
- Werkhuis/werkinstituut tot wering van bedelarij in de Doelen gevestigd +
- Oprichting van de Amersfoortse afdeling van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen +
- Eerste begrafenis op de RK begraafplaats Utrechtseweg/Nederberg +
- Westsingel nr. 43 wordt als stadhuis in gebruik genomen +
- Bouw van de houten toren op kerk Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming (Elleboogkerk); kerk vergroot ca. 1850 +
- Sloop oude Stadhuis aan de Hof +
- Jan Cock Blomhoff (laatste opperhoofd VOC op kunstmatig eilandje Decima, in baai Nagasaki) koopt Birkhoven +
- De Doelen weer een kazerne +
- Sloop van het deel tussen de torens van de Kamperbinnenpoort +
- Omvang garnizoen 233 man +
- Gemeenten worden verplicht tot aanleg van begraafplaatsen buiten de stadskern +
- Begin sloop stadsmuren; in kader werkverschaffing plantsoen of "wandeling" aangelegd +
- Ideeën om de beken bevaarbaar te maken en realisatie waterverbinding met buitenland, van Rijn naar Zuiderzee +
- Aanleg, op voormalig Leicester-bastion, van Algemene begraafplaats Achter Davidshof +
- Westelijke toegang (Windsteeg) van de Sint Joriskerk dichtgemetseld +
- Belgische Revolutie; België bij verdrag van Londen (1839) van de Nederlanden afgescheiden +
- Bouw kazerne Rijdende Artillerie Beestenmarkt; voor paardenstallen gebruik stenen Slijkpoort +
- Begraven in de Sint Joriskerk wordt verboden +
- Invoering van het Kadaster in Nederland (excl. Limburg; zie 1867) +
- Randenbroek verbouwd tot huidig uiterlijk +
- Bruggetje over Beek bij Kleine Koppel verbreed voor paarden en wagens (poortje gesloopt vanaf 1829) +
- Afscheiding, het ontstaan van de Gereformeerde kerken als afscheiding van de Nederlands-hervormde kerk +
- Utrechtsepoort afgebroken, vervangen door tolhek +
- Verbouwing Lutherse Kerk +
- "puineren" van de weg naar Oud-Leusden met stenen van de afgebroken muren, gereed 1844 +
- Kamperbuitenpoort afgebroken +
- Regeerperiode Koning Willem II +
- Oprichting Kamer van Koophandel in Amersfoort +
- Onder leiding stadsarchitect Ruitenberg wordt Synagoge vergroot, m.n. rechte oostelijke muur wordt rond gemaakt +
- Aanleg van plantsoenen op plaats stadsmuur, is gereed gekomen met deel tussen Koningspoort en Koppelpoort +
- Sloopverbod van poorten en wallen door Koning Willem II, en daarmee van de Koppelpoort +
- Resten van de ontplofte Onze Lieve Vrouwekerk als werkverschaffing afgebroken +
- Straatnamen gefixeerd door Gemeenteraadsbesluiten en door straatnaamborden +
- Idee/plan (van 1829) van bevaarbare verbinding Rijn-Eem, weer actueel +
- Grondwet voor het Koningrijk der Nederlanden 1848 +
- Weekblad "De Arrondissementsbode van Amersfoort" gesticht +
- Oprichting landelijke Maatschappij tot Nut der Israëlieten +
- Regeerperiode Koning Willem III +
- Gemeentewet (art. 237): geen belemmering door- en uitvoer goederen door lokale belastingen +
- "Amersfoortsche Courant" opgericht +
- Wet op de Telegraaf 1852 +
- Herstel RK-hiërarchie (één Aartsbisdom, vier Bisdommen) door Pius IX; de grondwet van 1848 maakte dat mogelijk +
- Gewijzigde Bisdomindeling in Nederland +
- Doorbraak van de Grebbedijk; water stond tot ten zuiden en oosten van Amersfoort +
- Gemeentelijke brandweer opgericht +
- Ontbinding door Koning Willem III van het sloopverbod (van Koning Willem II) van poorten en wallen uit 1844 +
- Eerste kiesverenigingen in Amersfoortse Courant genoemd: "De Eendracht" en "'t Wapen van Amersfoort" +
- Vishal verplaatst naar het Lieve Vrouwekerkhof (met toestemming van Hervormde gemeente) +
- Gemeente Duist (bestaande uit Duist, De Haar en Zevenhuizen) gaat op in de gemeente Hoogland +
- Gasfabriek aan de Kamp voor huis- en straatverlichting, tot 1900; destijds geschreven als "Gazfabriek" +
- Agnietenklooster (Latijnse school gevestigd vanaf 1622) Herenstraat afgebroken +
- Spoorwegwet: aanleg van staatswege, exploitatie (per 1863) door particulieren +
- Periode van "van concurrentie naar concentratie": concurrentie spoorwegmaatschappijen m.n. SS, NRS en HIJSM +
- Wegens gebrek aan onderhoud, voorstel tot sloop Koppelpoort in gemeenteraad +
- Amersfoort opgenomen in het telegraafnet (tijdelijk telegraafkantoor in portierswoning van Utrechtsepoort) +
- Spoorlijn NCS Utrecht-Amersfoort-Hattem geopend (1864, Hattem-Zwolle, met spoorbrug over de IJssel, in dienst) +
- Laatste cholera-epidemie in Nederland +
- Bouw Noordzeekanaal (belang m.n. in relatie tot spoorwegaanleg) +
- Limburg wordt elfde provincie van Nederland, na ontbinding van de Duitse Bond (1815-1866) +
- Naar aanleiding van een conflict, inwijding van tweede Synagoge aan de Kortegracht (noordzijde) hoek Muurhuizen +
- Oprichting afdeling Amersfoort Maatschappij tot Nut der Israëlieten +
- Eerste Vaticaans Concilie (Vaticanum I) +
- Kamer van Koophandel ijvert voor vestiging spoorwegwerkplaats in Amersfoort +
- Opening gemeentelijke HBS-gebouw (Hogere Burger School) Plantsoen West +
- Baron Charles Nepveu overleden op landgoed Berg en Dal (huis Boesemberg, resp. Ma Retraite of 't Hoogje) +
- "Weekblad voor Amersfoort en omstreken" verschijnt +
- Oprichting Amersfoortsche Beiersch-Bierbrouwerij aan Smallepad, eigen spooraansluiting +
- Oprichting kiesvereniging "Vooruitgang"; door Amersfoortsche Courant "liberaal" genoemd +
- In dit jaar worden 14 openbare pompen in de stad genoemd +
- Eerste bier verlaat Amersfoortsche Beiersch-Bierbrouwerij +
- Spoorlijn HIJSM Amsterdam-Amersfoort ("Oosterspoorweg") geopend +
- De rolspoorbrug (enkel spoor) over de Eem is vervangen door een dubbelsporige vaste brug +
- Vestingwet; bebouwing buiten de stad(smuur) voor stedelijk en industrieel gebruik mogelijk +
- Israëlitische/joodse begraafplaats Soesterweg nr. 126 +
- Vrijmetselaarsloge "Jacob van Campen" opgericht +
- Spoorlijn HIJSM Amersfoort-Zutphen; volledig dubbelspoor tot Apeldoorn in 1898/1899 +
- Omnibus (bespannen met paarden) rijdt van einde van de Kamp naar het NCS-station aan het Smallepad +
- Laatste keer (in de 19e eeuw) dat gemeentebestuur sprak over bevaarbare verbinding Rijn-Eem (idee/plan uit 1829) +
- Bouw (nieuw) Militair Hospitaal aan de Hogeweg +
- HIJSM-spoorlijn naar Baarn dubbelspoor gemaakt; volledig dubbelspoor tot Amsterdam in 1882 +
- Als eerste politieke partij wordt de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) opgericht in Nederland +
- Oprichting vereniging Flehite met onder meer als doel een museum van oudheden op te richten +
- Oprichting pro-gymnasium Westsingel; in 1882 zesjarig gymnasium, daarvoor Latijnse school, op diverse plaatsen +
- Sociaal Democratische Bond opgericht in Nederland +
- Oprichting Amersfoortse Vrijwillige Brandweer +
- Wijzerplaat van de Onze Lieve Vrouwetoren krijgt twee wijzers i.p.v. één +
- Bouw Prins Willem III kazerne der Bereden Wapens / cavalerie (afbraak in 1978) +
- Tijdens bouwhausse vanaf 1875 (woningen en kazernes), oprichting steenfabriek Huet, Overeem & Co +
- Remonstrantse kerk in de Herenstraat (thans nr. 2, geen kerk) +
- Gemeentelijke reinigingsdienst opgericht +
- Meursing koopt stilgelegde garenfabriek (van J. Bonnike) en begint daarin een stoombroodfabriek, later koekfabriek +
- Doleantie, afscheiding o.l.v. Abraham Kuyper +
- Restauratie en reconstructie Koppelpoort (1883 eerste stappen daartoe) +
- Spoorlijn HIJSM Amersfoort-Kesteren, opening (kop)station Amersfoort Staat aan de Toegangsweg/Spoorstraat +
- Eysink Fabrieken N.V. (1886-1939); ARI, Amersfoortse Rijwielindustrie (1946-1956) +
- Sloop van de kapel Mariënhof aan de Zuidsingel +
- Gereformeerde kerk (Zuidsingel nr. 27) gebouwd op de plaats van kapel Mariënhof +
- Start aanleg van het Bergkwartier +
- Oprichting van de afdeling Amersfoort van het (protestantse) Werklieden Verbond "Patrimonium" +
- Dorp "Amersfoort" gesticht in Transvaal, Zuid Afrika +
- Herman Gorter leraar aan het stedelijk gymnasium +
- Gedicht Mei van Herman Gorter (met mogelijke verwijzing in de vierde regel naar Amersfoort) +
- Verlening concessie aan Utrechtse Waterleiding Maatschappij tot aanleg waternet in de stad +
- Museum Flehite begint in de "Infirmerie" (voorheen militair hospitaal) +
- Einde Plompetoren/Dieventoren/'t Latijntje als gevangenis +
- Bouw HIJSM-station Amersfoort Aansluiting Staat (plaats huidige station) +
- Gratis paarden-omnibusje van hotel "De Vergulde Zwaan" tussen NCS-station en HIJSM-station Amersfoort Staat +
- Bouw Juliana van Stolberg Infanterie kazerne, deels op grondgebied van Leusden +
- Regeerperiode Koningin Wilhelmina (1890-1898: Koningin Emma regentes) +
- Industrialisatie en schaalvergroting in Nederland +
- Verdeling van de hoofdspoorlijnen tussen de maatschappijen HIJSM en SS (opheffing NRS) +
- Productie van bier gestaakt in Amersfoortsche Beiersch-Bierbrouwerij +
- Brabander Coets de Bosson koopt Amersfoortsche Beiersch-Bierbrouwerij +
- Spoorlijn naar Utrecht dubbelspoor gemaakt +
- HIJSM krijgt medegebruik (naast NCS) van de spoorlijn Utrecht-Amersfoort +
- Familie Meursing koopt Phoenix brouwerij +
- Pieter Jelles Troelstra bezoekt de stad; 18/8 sociaal democratische kiesvereniging opgericht +
- Oprichting van de RK Werkliedenvereniging "Sint Joseph" +
- Amersfoort wordt aangesloten op het landelijke telefoonnet +
- Laatste stadsbrouwerij "Het Klaverblad" afgebroken +
- Oprichting van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond, de eerste "moderne" vakbond in Nederland +
- NCS-spoorweghalte Amersfoort Vlasakkers in dienst (vanaf 1923 "De Vlasakkers" genoemd) +
- Ontwerp Algemene Begraafplaats Soesterweg nr. 187 +
- Eerste bioscoopvoorstelling in Amersfoort (in "Amicitia" en zaal "De Keizerskroon") +
- Laatste Hessenkar komt aan in Amersfoort +
- Eerste Eysink auto in Amersfoort gebouwd +
- Eerste zgn. klassieke staking in Amersfoort in 19e eeuw, door arbeiders aan villabouw in Christiaanspark (Kalfsveld) +
- VVV Amersfoort opgericht +
- NCS-spoorweghalte Hooglanderveen in dienst (tot 1902 Hooglander-Veen genoemd) +
- Algemene begraafplaats Soesterweg nr. 187 in gebruik genomen +
- HIJSM-stoomtractiedepot aan westzijde van het station in dienst +
- NCS-spoorweghalte Liendert (wachtpost 25) in dienst +
- Station (gebouw Margadant) in gebruik genomen +
- NCS-spoorweghalte Bloemendalseweg in dienst +
- Oprichting van de (socialistische) Amersfoortse Bestuurdersbond (ABB) +
- Voetgangersluchtbrug/voetbrug tussen Smallepad en Soesterweg, over de spoorlijn, in gebruik +
- Amersfoortsche Trammaatschappij rijdt met paardentram (op rails) van Kamp naar (nieuwe) station +
- Zeepfabriek "De Duif" van Christoph Pleines, Vlasakkerweg/hoek Korte Bergstraat, afgebrand +
- NCS-spoorlijn Amersfoort-Zwolle dubbelspoor (1902 tot Harderwijk, 1903 tot Wezep) +
- De Kei (7157 kg) wordt opgegraven op de Varkensmarkt +
- Israëlitische/joodse begraafplaats op bastion Bloemendalsepoort gesloten +
- Landelijke Spoorwegstaking; bij NCS waren weinig stakers, werkwilligen kregen toeslag op het loon +
- Frederik van Eeden steunt onder pseudoniem de landelijke Spoorwegstaking (ook financieel) +
- Wagenwerkplaats HIJSM geopend; architect Margadant +
- NCS-spoorweghalte Hoevelaken in dienst +
- NCS-spoorweghalte Amersfoort Koppel, beter bekend als Kleine Koppel, in dienst +
- NCS-spoorweghalte Bloemendalseweg gesloten +
- Volgelingen van Frederik van Eeden stichten de chocoladefabriek "Walden" aan de Arnhemseweg +
- Laatste jaar gastelingen (of kostkopers) in Mannenzaal Sint Pieters- en Bloklandsgasthuis +
- Sint Elisabeth Gast- en Ziekenhuis verhuist van Muurhuizen (thans nrs. 35a en b) naar de Sint Andriesstraat +
- Bouw van het Rijksopvoedingsgesticht voor jongens op de Berg (ROG) +
- Landelijke invoering bij wet van de middelbare zomertijd van Amsterdam +
- Gemiddeld werken er 60 werknemers in de Phoenix brouwerij +
- Start Gemeentelijk Waterleidingbedrijf +
- Bouw van een vetgasfabriek naast de HIJSM-wagenwerkplaats (gas voor verlichting spoorrijtuigen en van het station) +
- Watertoren op de Berg gebouwd (Berg is ca. plus 44 m NAP) +
- Einde aan functie van waker op de toren van de Sint Joriskerk +
- Protesten o.a. van vereniging Flehite tegen voorgestelde afbraak Kamperbinnenpoort +
- Tram Amersfoort-Zeist (Ooster Stoomtram Maatschappij) in dienst +
- Start elektriciteitsdistributie door de gemeente (in 1928 overgenomen door PUEM) +
- Polak's Frutal Works in Amersfoort gevestigd (sinds 1989 in Barneveld, Voorthuizen) +
- Stichting ter ontwikkeling van "Internationale School voor Wijsbegeerte" opgericht +
- Overstroming, dijkdoorbraken en NW-storm, lage delen van Amersfoort lopen onder +
- Grenswijziging met de gemeente Leusden, zuidhelling van de Berg komt aan Amersfoort +
- Anton Pieck maakt groot aantal schetsen in Amersfoort +
- Gemeenschappelijke exploitatie van SS en HIJSM; geleidelijke onder de naam van Nederlandse Spoorwegen +
- Laatste rit Amersfoortsche Trammaatschappij van Kamp naar station +
- Het Lieve Vrouwekerkhof wordt eigendom van gemeente +
- Sigarenfabriek SOPLA opgericht aan Smallepad; in 1928 werkten daar 400 mensen +
- Vereniging "Hendrick de Keyser" opgericht in Amsterdam; eigenares van Havik nrs. 33 en 35 +
- Belgenmonument gereed; onthulling in 1938 +
- Einde van de NCS (Nederlandsche Centraal Spoorwegmaatschappij); overname door de SS +
- Vleeswarenfabriek Noack (opgericht in 1878) gesticht aan de Soesterweg +
- Oprichting nieuw gebouw Rijks HBS aan het Thorbeckeplein +
- Gedeelte HIJSM-spoorlijn naar Woudenberg dubbelspoor gemaakt +
- Gymnasium verhuist naar het gebouw van de voormalige Rijks HBS aan Plantsoen West +
- Bouw NH Nieuwe Kerk aan de Leusderweg nr. 110; tot die datum Sint Joriskerk de enige NH kerk in de stad +
- SS-spoorweghalte Liendert (wachtpost 25) gesloten +
- Oud-Katholieke kerk van de heilige Georgius, aan 't Zand gebouwd, op de plaats van een schuilkerk (sinds ca. 1700) +
- Joodse symbolen in art deco stijl aangebracht in de ramen van de Synagoge (samenvallend met 200-jarig bestaan) +
- Geringer belang Onze Lieve Vrouwetoren als oriëntatiepunt voor de Rijksdriehoeksmeting (RD) +
- Taal +
- Priester Alfons Ariëns, grondlegger van de katholieke arbeidersbeweging, in Amersfoort overleden +
- Armando (pseudoniem van Herman Dirk van Dodeweerd) verhuist van Amsterdam naar het Leusderkwartier +
- Sluiting Mariënhof als Burgerweeshuis en wordt jeugdherberg tot 1948 +