Brontekst bekijken van Sloopverbod van poorten en wallen door Koning Willem II, en daarmee van de Koppelpoort

{{Kenmerk
|kenmerk=geen
}}
{{Gebeurtenis
|van=1844
|rubrieken={{Rubrieken
|rubriek=Koppelpoort
}}{{Rubrieken
|rubriek=Gezag/macht/overheid
}}{{Rubrieken
|rubriek=Poort/muur/vesting
}}
|bronnen={{Bronnen
|bron=De Koppelpoort. Hart van de Amersfoortse stadsverdediging.
|pagina=blz. 40
}}{{Bronnen
|bron=Behoud en restauratie in 1886 van de Koppelpoort. Een verkenning naar de `krachten voor en achter de schermen`. Artikel in: Raddraaier 2012/1 (blad Gilde Amersfoort) pg. 8-11.
}}
}}
Zie onder hyperlink "Brief GS 1844", de brief d.d. 21 december 1844 van GS Utrecht aan BW Amersfoort, met als kenmerk "verbod van het afbreken van poorten en wallen".
In de brief meldt GS van Utrecht, dat de Minister van Binnenlandse Zaken door middel van een rescript(ie)* bekend maakt, dat de Koning (Willem II) stellig verklaart,"dat het Hoogdeszelfs wil is dat voortaan nergens waar poorten en wallen aanwezig zijn de amotie** daarvan plaats hebben".

<nowiki>*</nowiki> dit is een kabinetsschrijven van een vorst of een minister waarbij een besluit of een beslissing bekend wordt gemaakt; zie in de brief het vierde woord in de tweede regel van onderen.

<nowiki>**</nowiki>betekent afbraak, sloop

In "Brief GS 1845" volgt een bevestiging van "Hoogstdeszelfs wil".
In 1856 (zie aldaar) volgt een ontbinding (i.c. door Koning Willem III) van de aanschrijving van 1845.

Bronnen: 
Archief Eemland, Secretarie archief BNR 002.1, Gemeentebestuur Amersfoort (1811-1945);
- Brief 1844, inv. nr. 335, agendapunt 768 
- Brief 1845, inv. nr. 338, agendapunt 555

Voor foto's kies als zoekterm Koppelpoort onder hyperlink "Beeldbank".

De maatregel van Koning Willem II kwam voor Amersfoort "als mosterd na de maaltijd. De gedaanteverwisseling had zich inmiddels voltrokken". Zeker toen het bevel/beschikking in 1856 door Koning Willem III werd ingetrokken. 
Citaten uit het artikel "Van stadsmuur naar wandeling", van Cor van den Braber, in: Flehite, 14e jrg. nr. 4 dec. 1982, blzn. 82-93.

OPMERKELIJK !
In de Amersfoortsche Courant van 7-5-1986 schreef Herre Halbertsma in zijn arikel "Uit 't hart" over afbraak van de stadsmuren:
".... Sinds 1829 was men namelijk bij wijze van werkverschaffing begonnen met de systematische afbraak van de stadsvesten en men was daarmee in 1844 tot aan de Koppelpoort gevorderd. Nu stond Koning Willem II, die in ons land uiterst geliefd was, er om bekend dat hij grote belangstelling bezat voor monumenten van kunst en geschiedenis. Iemand uit Amersfoort moet hem hebben "getipt" dat de Koppelpoort gevaar liep. Prompt greep de Koning in en liet via de minister aan Amersfoort weten dat afbraak van de poort hem niet welgevallig zal zijn."
De heer Halbertsma stond erom bekend dat hij weinig of geen bronvermelding toepaste in zijn werk. Interessant zou zijn te weten wie achter de zo stellig genoemde "tipgever" van de Koning schuil gaat. 

In de Amersfoortsche Courant van 30-9-1987 schreef Henk Poots:
".... In 1829 wordt systematisch met de afbraak van stadsvesten begonnen. In 1844 is men de Koppelpoort genaderd, maar via zijn minister van Binnenlandse Zaken laat Koning Willem II- vermoedelijk door iemand uit Amersfoort daarop geattendeerd- weten, dat afbaak van de Koppelpoort hem niet welgevallig zal zijn."
Mogelijk dat het artikel van Henk Poots "in het verlengde" van dat van Herre Halbertsma uit 1986 is geschreven, maar ook hier geen spoor van de "tipgever".

Nader onderzoek naar de "tipgever" heeft tot nu toe geen resultaat gehad (zie ook bron `Behoud en restauratie`). Mocht u informatie hieromtrent bezitten, neem contact met de redactie van deze website op.


Link(s):
* [https://www.archiefeemland.nl/hulp-bij-onderzoek/tips/historische-encyclopedie/k/koppelpoort Koppelpoort]


Brief 1844.

[[bestand:brief1_groot.jpg|300px|Brief GS 1844: verbod afbreken van poorten en wallen]]


Brief 1845.

[[bestand:brief2_groot.jpg|300px|Brief GS 1845]]